Pierwsze gołębie sportowe wyhodowali w połowie XIX wieku hodowcy belgijscy. Ale zdolnościami powrotnolotowymi gołębi fascynowali się już 100 lat wcześniej , doskonalili je przez odpowiednie krzyżowanie, prowadzili też badania i doświadczenia z coraz większym wydłużaniem tras przelotu.
Pierwszym znaczącym osiągnięciem hodowli gołębia pocztowego okazały się wyniki lotu zorganizowanego w 1868 roku ze startem w Rzymie. Odległość 1450 km. Wypuszczono 200 gołębi i o dziwo 20 z nich ukończyło ten lot. Gołębie wystartowały 22 lipca o 4.30. Pierwszy przyleciał do Brukseli już następnego dnia o godz.14.05. Był to rewelacyjny rezultat. Lot stał się wydarzeniem ogromnej wagi, gdyż gołębie pocztowe zainteresowały dowódców ówczesnych armii. Był to start gołębia pocztowego w służbie wojska, gdyż gołębie w tych celach zaczęto używać masowo.
Na ziemiach Polski gołębie pocztowe pojawiły się dobre 130 lat temu z tym że na usługach armii naszych zaborców. Powstawały wojskowe stacje gołębi w armii niemieckiej
w Poznaniu, w austriackiej w Krakowie i w rosyjskiej w Warszawie. Podobne stacje powstały we Włoszech w 1876 w Ankonie, w Hiszpanii w 1879 w Guadalajarze , w 1878 w Danii a w 1886 w Szwecji.
Polskie towarzystwa hodowców gołębi pocztowych zaczęły pojawiać się na ziemiach Polski po odzyskaniu niepodległości. Na terenie działania obecnego okręgu częstochowskiego założono wówczas : w 1924 roku – Towarzystwo Hodowców Gołębi Pocztowych „ Błyskawica” w Lublińcu z prezesem dr Franciszkiem Willertem oznaczone nr IV – 04 oraz w 1927 roku Towarzystwo Hodowców Gołębi Pocztowych „ Skrzydlaty Łącznik” w Wieluniu z prezesem Zbigniewem Lewandowskim oznaczone nr IV- 018.
W tym okresie uregulowano ustawowo status hodowli gołębia pocztowego ustawą z dn. 2 kwietnia 1925 roku o gołębiach pocztowych oraz aktem wykonawczym rozporządzeniem ministrów spraw wojskowych, wewnętrznych i sprawiedliwości z dn. 17 listopada 1927 roku w sprawie wykonania ustawy o gołębiach pocztowych.
Określono w nim między innymi wzorzec gołębia pocztowego, tryb udzielania zezwoleń na hodowlę gołębi, wzór obrączki i oznaczania gołębi. Zezwolenia na hodowanie gołębi pocztowych wydawała wówczas władza administracyjna po zasięgnięciu opinii władzy wojskowej – dowództw okręgów korpusów.
W tym okresie największym dziełem organizacyjnym w dziedzinie hodowli gołębia pocztowego było skoncentrowanie hodowli na Powszechnej Wystawie Krajowej w roku 1929. Zorganizowane stoisko w pawilonie produkcji zwierzęcej zostało nagrodzone. Jak relacjonował por. Józef Bogdański – przewodniczący działu gołębi pocztowych na P.W.K. wystawa gołębi pocztowych obejmowała blisko pół tysiąca gniazd najlepszych gołębi pocztowych w Polsce. Po raz pierwszy wystawiono rekordową ilość gołębi w klasie I /800 – 1000 km/ tj.120 sztuk. Ówczesne władze i społeczeństwo doceniając tak ważny dział, zaoferowały dla wystawców ponad 200 cennych nagród. Wystawę otworzył prezydent Mościcki.
Po drugiej wojnie światowej 1 kwietnia 1946 roku odbył się w Krakowie zjazd jednostek zrzeszających hodowców gołębi pocztowych na którym powołano ogólnopolską organizację hodowców i wytyczono jej program. Siedzibą odtworzonego Zjednoczenia przemianowanego później na związek HGP stał się Poznań . Tam też wydawano nasze czasopismo związkowe HGP. W 1948 roku w Katowicach zorganizowano I wystawę ogólnopolską gołębi pocztowych.
Hodowcy obecnego okręgu częstochowskiego do roku 1976 zrzeszeni byli w strukturach okręgów : katowickiego, opolskiego, kieleckiego i łódzkiego. Po reformie administracyjnej naszego kraju w 1975 w wyniku której min. powstało woj. Częstochowskie,
Zarząd Główny podjął uchwałę ,iż w nowo powstałych województwach mogę być powołane okręgi pod warunkiem zrzeszenia w nich 1000 członków. W naszym województwie powstał komitet organizacyjny pod przewodnictwem Wacława Dońca z Częstochowy. Działania komitetu doprowadziły do zorganizowania w dniu 15 lutego 1976 roku w sali filharmonii częstochowskiej I walnego zebrania wyborczego Okręgu Częstochowa. Zebranie zagaił Wacław Doniec . Na przewodniczącego wybrano Jana Figzała , protokolantem został Stanisław Hanko. Wybrano pierwsze władze okręgu , które przedstawiały się następująco :
Prezes - Mirosław Gałązkowski
V-ce Prezes ds. Org.Lotów - Zygfryd Lebek
V-ce Prezes ds. Finansowych - Tadeusz Ciura
V-ce Prezes ds. Gospodarczych - Paweł Foryta
Sekretarz - Leszek Jezierski
Członkowie : Dago Lucke
Józef Gałka
Henryk Organa
Czesław Baryła
Przewodniczącym Kom. Rewizyjnej został : Mieczysław Janik
Przewodniczącym Sądu Koleżeńskiego został : Ewald Gansiniec
Zarząd Okręgu Częstochowa w pierwszych latach prowadził działalność w siedzibach w Częstochowie przy ul. Ciasnej i Krótkiej, następnie w Domu Kultury w Kochanowicach a od 2000 roku siedziba zarządu znajduje się w Domu Związkowym Oddziału Częstochowa, w Częstochowie przy ul. Cisowej 43.
Okręgiem kierowali w kolejności chronologicznej następujący kol. Prezesi:
1/ Mirosław Gałązkowski
2/ Jan Figzał
3/ Józef Senkiewicz
4/ Zbigniew Herman
5/ Zdzisław Karoń / 1995-2011/.
Na 20 lecie okręgu w 1996 dokonano poświęcenia pierwszego sztandaru Okręgu Częstochowa, który służy okręgowi do chwili obecnej.
I wystawa Okręgu Częstochowa odbyła się w m.Wrzosowa k/Częstochowy w 1976 r.
Hodowcy naszego okręgu od początku jego powstania aktywnie uczestniczyli we współzawodnictwie lotowym osiągając znaczące sukcesy w skali ogólnopolskiej.
Na podium Mistrzostw Polski w różnych kategoriach stawali następujący hodowcy:
1/ Gerard Farys
2/ Jan Psyk
3/ Jan Kotynia
4/ Jacek Długosz
5/ Roman Pidzik
6/ Zenon Jędrak
7/ Jędrzejek- Krzyszkowski
Również gołębie naszych hodowców reprezentowały Polskę na światowych olimpiadach gołębi pocztowych i tak :
1/ w 1995 w Utrechcie gołąb Antoniego Damka zdobył srebrny medal dla Polski w kat.B
2/ w 2001 w Kapsztadzie gołąb tandemu Jędrzejek-Krzyszkowski reprezentował Polskę w Kat.D
3/ w 2005 w Porto gołąb Huberta Palengi zdobył dla Polski brązowy medal w kat.C
4/ w 2007 w Ostendzie gołąb Mirosława Szczerby reprezentował Polskę w Kat.B
5/ w 2009 w Dortmundzie Polskę reprezentowały gołębie :
- w kat. Standard – samce tandemu Ferdynus-Górecki
- w kat.B – Stefana Mnicha
- w kat.M - Wiesława Janoszka
6/ w 2011 w Poznaniu Polskę reprezentował gołąb Alberta Urbańca w kat. A
Hodowcy naszego okręgu nie tylko byli współtwórcami sukcesów polskiego sportu gołębiarskiego, ale niestety również uczestniczyli w tragicznych wydarzeniach jakie spotkało członków naszego stowarzyszenia w styczniu 2006 roku w trakcie wystawy ogólnopolskiej w Katowicach. W trakcie katastrofy budowlanej zostali poszkodowani hodowcy naszego okręgu Koledzy: Karoń z Oddz.Częstochowa oraz Wachowiak i Wypich z Oddz. Lisowice.
Na początku działalności Okręg Częstochowa zrzeszał 10 oddziałów. Obecnie zrzesza 1300 członków, w tym 7 honorowych, w 13 oddziałach zlokalizowanych na terenie województw : łódzkiego, śląskiego i świętokrzyskiego.
Opracował
Z.Rząsa